سلامت عمومی چیست
سلامت عمومی
مفهوم سلامت عمومی به عنوان حالت سلامتی کامل فیزیکی، روانی و اجتماعی نه فقط فقدان بیماری و ناتوانی تعریف می شود. در واقع می توان گفت یکی از اهداف مربوط به سلامت عمومی ایجاد امکانات قابل قبول برای تامین یک زندگی انسانی برای هر فرد است، انسانی که از نظر فیزیکی، روانی و اجتماعی در امنیت کامل به سر می برد. از ابعاد مختلف می توان به تعریف و بازشناسی واژه سلامت عمومی پرداخت.
در این مقاله به برخی از تعاریف و تعابیری که از سلامت عمومی وجود دارد می پردازیم:
سلامت عمومی را می توان به طور کلی سطح و میزان خوب بودن و سالم زیستن یک جامعه در نظر گرفت. در این تعریف سلامت عمومی بیشتر به تعریف کیفیت زندگی نزدیک می شود و بدین ترتیب می توان آنرا به رتبه و مرتبت خوب زیستن یک جامعه نسبت داد.
به واژه سلامت عمومی می توان از منظر یک رشته علمی و تخصصی نگاه کرد. در این تعریف سلامت عمومی یکی از رشته های بینابینی یا رابط در نظر گرفته می شود که از دست آورد های علوم مختلف دیگر استفاده می کند تا با استفاده از دانش و علوم و نیز تکنولوژی های مختلف، هم در شناخت و ارزیابی علل و عوامل بیماری ها و خطرات سطح آگاهی ها را افزایش دهد و هم روش ها و شیوه های علمی بهتر و پیشرفته تری برای حل و فصل مشکلات و پیشگیری از بیماری ها پیدا کند. بدین طریق سطح و میزان و نیز توزیع سلامت را در یک جامعه حفظ و ارتقا دهد. در این تعریف در واقع سلامت عمومی یک علم پیشگیری از بیماری ها و طولانی کردن عمر محسوب می گردد.
سلامت عمومی از نگاهی دیگر می تواند به عنوان یک روش و شیوه ارزیابی و تجزیه و تحلیل وضعیت سلامت در یک جامعه تعریف شود. در ارزیابی و تجزیه و تحلیل کم و کیف سلامت در یک جامعه، شاخص ها و معیارهای مختلفی مورد توجه قرار می گیرند. مثلا در مقام مقایسه بین سلامت جامعه چند جامعه، شناخت مزیت ها و محاسن و یا معایب هر کدام از ملاک های مختلفی استفاده می شود. سلامت عمومی در این تعریف به عنوان یک شاخص مهم و اساسی در این مقایسه می تواند مورد بهره برداری قرار گیرد. می توان خدمات سلامت عمومی را آن دسته و گروه از خدماتی تعریف نمود که دولت ها به تمامی افراد و گروه های جامعه مخصوصا گروه ها و اقشار ضعیف و آسیب پذیر و فقیر ارا ئه می نمایند و تحت عنوان خدمات دولتی تعریف می شود. در واقع در این میان دولت ها خود را مسئول و موظف به تامین این خدمات برای آحاد فقیر جامعه دانسته و از طریق مراکز و نهادها و ارگان های دولتی به این امر اقدام می کنند.
به اعتقاد اولین و همکاران سلامت شامل چند بعد است:
- سلامت جسمانی: سلامت بدنی است که به وسیله تغذیه سالم، ورزش منظم و اجتناب از عادت های مضر تصمیم گیری های آگاهانه در مورد سلامت، جستجوی مراقبت پزشکی هنگام نیاز و شرکت در فعالیت های کمک کننده به پیشگیری بیماری حفظ می شود.
- سلامت هیجانی: به درک هیجان ها و مقابله با مسائلی که از زندگی روزمره نشات گرفته نیاز دارد. یک فرد دارای سلامت هیجانی قادر است حالت شوخ طبعی خود را حفظ کند، احساسات خود را تشخیص دهد و به طور مناسب آنها را ابراز نماید. برای روبرو شدن با نیاز های هیجانی اش تلاش کند و مسئول رفتارشباشد.
- سلامت هوش: داشن یک ذهن باز با عقاید و مفاهیم جدید است. بنابر این اگر فردی از لحاظ هوشی سالم باشد تجارب و چالش های جدید را جستجو می کند.
- سلامت شغلی: توانایی لذت بردن از کاری که برای کسب معاش انجام می شود و همکاری با اجتماع خواه رفتن به دانشگاه، کارکردن به عنوان یک منشی و... از طریق یک شغل را شامل می شود و به معنای داشتن تفکر انتقادی، حل مسئله و رابطه خوب است.
- سلامت اجتماعی: به توانایی انجام نقش های اجتماعی به طور موثر و راحت و بدون صدمه زدن به دیگران اطلاق می شود.
در تعریف آخر، سلامت عمومی را می توانیم از منظر دیدگاه سیستم اجتماعی بنگریم که این سیستم دارای زیر مجموعه ها و زیر ساخت ها منابع و کارکردهای خاص برای دستیابی به اهداف و نتایج مشخص، طراحی و سازماندهی می گردد.
منبع: اثربخشی آموزش خودمراقبتی روانی بر سلامت روان و اشتیاق تحصیلی دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم، حسین داوودی و همکاران