سلسله مراتب نیازهای مزلو

مقدمه

نظریه سلسله مراتب نیازهای مزلو، در خصوص نیاز های انسان است. این نظریه توسط آبراهام مزلو، نظریه پرداز کلاسیک مدیریت بیان شده است. این نظریه بنیادین از نظر محتوایی، در مورد انگیزش به شمار می آید. مزلو اعتقاد داشت نیازهای آدمی از یک سلسله مراتب برخوردار هستند که رفتار افراد در لحظات خاص تحت تاثیر شدیدترین نیازشان قرار می گیرد.

این روان شناس معتقد بود افراد تمایلی ذاتی برای تبدیل شدن به خود واقعی شان دارند. در واقع ما انسانها برای دست یابی به این اهداف نهایی، تعدادی از نیازهای اساسی دیگر باید ارضاء شوند.

زمانی که نیازی خاص در فرد ارضاء می شود، در انگیزش افراد تغییراتی رخ می دهد بدین گونه که به جای نیازهای قبل، سطح دیگری از نیاز اهمیت یافته و محرک جدیدی در فرد ایجاد می شود. نیازهای افراد به همین ترتیب تا پایان هرم سلسله مراتب بالا رفته و اوج می گیرد و پس از ارضاء فروکش کرده و نیازی دیگری محرک می گردد. مزلو در تلاش خود برای درک انگیزه انسان و جستجوی شادی در او، لیستی از نیازهای اساسی انسان را تدوین کرد که ارضاء این نیازها برای رسیدن به حداکثر سلامت روانی برآورده شوند مزلو از طریق مطالعات، مشاهدات و مصاحبه با افراد مختلف، لیستی از سلسله مراتبی از نیازهایی که باید برای افزایش رضایت از زندگی برآورده شوند را اعلام کرد.

آبراهام مزلو به عنوان یک انسان گرا، اعتقاد داشت که مردم میل ذاتی به خودشکوفایی دارند، و آنها برای رسیدن به این هدف نهایی باید ابتدا تعدادی از نیازهای اساسی تر را ارضاء نمایند.

سلسله مراتب نیازهای مزلو اغلب به صورت یک هرم نمایش داده می شود. پایین ترین سطوح هرم ازابتدایی ترین نیازها تشکیل شده است، در حالی که پیچیده ترین نیازها در راس قرار دارند.

طبق نظریه آبراهام مزلو نیازهای آدمی به پنج طبقه تقسیم می شوند که در ادامه بیان شده اند.

نیازهای زیستی

این نیاز ها در پایین ترین قسمت هرم جای دارند و تا زمانی که ارضاء شوند بیشترین تاثیر را بر رفتار فرد دارند. این نیازها در واقع، نیازهای آدمی برای ادامه حیات می باشند. نیازهای فیزیولوژیک ، نیاز به خواب، خوراک ، پوشاک، مسکن

نیازهای امنیتی

نیازهایی که مربوط به حفاظت از خود در زمان حال و آینده را شامل می شود. نیاز به رهایی از وحشت، تامین جانی و عدم محرومیت از نیازهای اساسی است نیازهایی مانند امنیت بدنی، سلامتی، اخلاقی، خانوادگی، شغلی، دارایی ها و ...

نیازهای اجتماعی

از آن جایی که ما انسانها موجوداتی اجتماعی هستیم، برای معنی دارکردن روابط با دیگران تلاش می کنیم و این موضوع سبب اوج گرفتن نیازهای اجتماعی در ما می گردد. فقدان تعاملات، روابط انسانی و حس تعلق می تواند منجر به افسردگی یا تنهایی شود در حالی که وجود عشق، اغلب افراد را در موقعیت های دشوار مستحکم نگه می دارد. نیازهایی از قبیل علاقه به دیگران، ازدواج ، دوستی، پذیرش توسط اجتماع و ...

نیاز به احترام

نیاز به احترام قبل از هرچیز نسبت به خود ایجاد می گردد و سپس قدر و منزلتی که توسط دیگران برای فرد حاصل می شود. زمانی که فرد عزت نفس و اعتماد به نفس داشته باشد، آزادی روانی لازم برای خلاق بودن و رشد کردن را به دست می آورد. نیاز هایی مانند عزت نفس، اعتماد به نفس، موفقیت، احترام متقابل

خودشکوفایی

خودشکوفایی (خودانگیزشی) به معنای شکوفا کردن تمامی استعدادهای پنهان آدمی می باشد. به اعتقاد مزلو (( آنچه انسان می تواند باشد، باید بشود)). میل به اینکه پتانسیل های بالقوه ما به واقعیت تبدیل شوند. معنویت، اخلاق، خلاقیت، مهارت، حل مشکلات، حسن نیت، پذیرش واقعیت

افراد خودشکوفا، خودآگاه هستند، ایشان نگران رشد شخصی خود هستند، تصمیماتشان کمتر به نظرات دیگران وابسته است و در نهایت علاقمند به رشد و تحقق پتانسیل بالقوه خود هستند.