اختلال اضطراب تعمیم یافته

اختلال اضطراب تعمیم یافته یکی از اختلالات شایع اضطرابی است که در حوز‌های متعدد از جمله موضوعات مرتبط با مساِیل خانوادگی، اجتماعی، شغلی، فردی، تحصیلی و غیره می تواند مشکل ساز شود. در مقاله های پیشین به بررسی تاریخچه اضطراب و اینکه اضطراب چیست پرداختیم. در ادامه به توصیف اختلال اضطراب تعمیم یافته خواهیم پرداخت.

اختلال اضطراب تعمیم یافته (GAD) نوعی اختلال فراگیر است که در آن، فرد به طور دائم درباره رویدادهای آینده نگران است و از آنها می‌ترسد، موضوعی که به نگرانی مزمن و بیمارگون درباره رویدادها منجر می‌شود. اصطلاح نگرانی به تمایل شناختی به فکر کردن دایمی درباره یک موضوع و ناتوانی در کنار گذاشتن آن اشاره دارد. نگرانی معمولاً ادامه می‌یابد. زیرا فرد نمی‌تواند راه حلی برای مشکل پیدا کند. همه مردم تا حدودی نگران مسائل مختلف و خاص خود می‌شوند و حتی بعضی مردم تفکر درباره چگونگی مقابله با رویدادهای دشوار را مفید می‌دانند. اما افراد مبتلا به اضطراب تعمیم یافته نگران موضوعات بسیار مختلف و متعددی می‌شوند و به همین دلیل از اصطلاح (جنرالیزد) به معنای تعمیم یافته برای آن استفاده می‌شود.

برای افراد مبتلا به GAD، نگرانی حالت فلج کنندگی پیدا می‌کند و به منبع ناراحتی هیجانی شدید تبدیل می‌شود. برای مثال:

1. فرد به طور دائم و مرضی نگران است، هم در مورد مسائل عمده زندگی (مثلاً سلامت جسمی، اوضاع مالی، روابط میان فردی، مسائل شغلی) و هم در مورد بسیاری از مسایل کوچک زندگی روزمره که برای سایر مردم اصلاً نگران کننده نیستند.
2. فرد احساس می‌کند نمی‌تواند جلوی نگرانی خود را بگیرد. افراد مبتلا به GAD احساس می‌کنند که نمی‌توانند آغاز یا پایان دورۀ نگرانی را تحت کنترل داشته باشند.

نگرانی ها رابطۀ نزدیکی با فاجعه انگاری دارند و معمولاً با هم روی می‌دهند. یعنی در GAD وقتی دوره نگرانی زیاد طول می‌کشند، سطح اضطراب و رنج بالا می‌رود و قدرت تفکر پایین می‌آید، آنگاه فرد کوچکترین مشکل را به شدیدترین حالتی که ممکن است روی دهد تفسیر می‌کند و آن را فاجعه آمیز می‌پندارد. این کار باعث می‌شود که مشکل به جای حل شدن، وخیم شود. علاوه بر نگرانی دائمی و بیمارگون در GAD، این اختلال گاهی با عوارض فیزیکی مثل خستگی مفرط، لرزش، تنش ماهیچه‌ای، سردرد و تهوع همراه است.

معیارهای DSM-5 برای اختلال اضطراب تعمیم یافته

A: اضطراب و نگرانی شدید و مفرط (دلشوره) درباره تعدادی از رویدادها یا فعالیت‌ها (مثلاً، عملکرد شغلی یا تحصیلی) در اکثر روزهای هفته و به مدت حداقل 6 ماه.

B: فرد نمی‌تواند این نگرانی را کنترل کند.

C: اضطراب و نگرانی با 3 سمپتوم (یا بیشتر) از 6 سمپتوم زیر همراه است (با حداقل چند سمپتوم که در اکثر روزها در 6 ماه گذشته حضور داشته اند):

1-فرد بیقرار است، یا احساس عصبی بودن دارد، یا به خاطر نگرانی بی دلیل، بداخلاق است.

2- به آسانی خسته و کوفته می‌شود.

3- نمی تواند حواس خود را متمرکز کند یا ذهنش یکدفعه خالی می‌شود.

4- زود رنج است و زود عصبانی می‌شود.

5- تنش ماهیچه‌ای دارد.

6- خوابش مختل شده است (نمی تواند بخوابد، یا از خواب می پرد، یا خواب ناآرام دارد که خستگیش را برطرف نمی کند).

D: اضطراب، نگرانی یا سمپتوم های فیزیکی باعث می شوند فرد به رنج یا نابسامانی شدید (بالینی) در عملکرد اجتماعی، شغلی، یا سایر جنبه های مهم زندگی دچار شود.

E: ناراحتی فرد را نمی‌توان به آثار مستقیم یک ماده (مثلاً، یک نوع ماده مخدر، یک نوع داروی تجویزی)، یا یک عارضه پزشکی دیگر (مثلاً، هاپیرتیروئیسم) نسبت داد.

F: یک اختلال روانی دیگر نمی‌تواند دلیل موجه‌تری برای این ناراحتی باشد (مثلاً، اضطراب دربارۀ حملات وحشتزدگی در اختلال وحشت زدگی، ارزیابی منفی دیگران در اختلال اضطراب اجتماعی، وسواس کثیف‌شدن یا سایر وسواس ها در اختلال وسواس – اجباری، جدایی از افراد مهمی که فرد به آن ها دلبستگی دارد در اختلال جدایی، چاق شدن در آنورکسیانروزا، دردها وناراحتی های فیزیکی در اختلال سوماتیک سمپوم، نقصهایی که فرد فکر می کند در ظاهرش دارد در اختلال بادی دیسمورفیک، یا ابتلا به یک بیماری جدی در اختلال اضطراب بیماری، یا محتوای باورهای دیلوژنالی (توهمی) در اسکیزوفرنی یا اختلال دیلوژنال).

زمانی فرد رسماً به اختلال اضطراب تعمیم یافته (GAD) اعلام می‌شود که در یک دورۀ حداقل 6 ماهه، اضطراب و نگرانی مفرط در اکثر روزها روی می دهد، فرد اعلام کند که در کنترل نگرانی مشکل دارد و یا نگرانی با چند سمپتوم دیگر از جمله: تحریک پذیری مفرط، گرفتگی عضلات یا تنش ماهیچه ای، خستگی سریع، مشکل در تمرکز فکری، بی قراری، و مشکلات خواب همراه باشد. و در آخر، یکی از عواقب این سمپتوم ها، رنج یا ناتوانی شدید در عملکرد اجتماعی، شغلی یا سایر زمینه های مهم زندگی باشد.

منبع: مرکز روانشناسی ماهان